Auteur: Ralf van den Berg
Beste scale-up ondernemer,
Zonder twijfel heb je enorme groei ambities voor je scale-up onderbouwd door een sterk businessmodel en met een duidelijke strategie.
Je bent eigenaar van een prachtig bedrijf met enorme potentie. Een paar jaar geleden opgericht en snel gegroeid naar de eerste miljoen euro omzet. Maar sindsdien hapert het en is de grote groei eruit. Om verder te kunnen groeien zijn er meer nieuwe klanten nodig en daarnaast moeten de activiteiten uitgebreid worden naar het buitenland. Er moeten investeringen gedaan worden in sales & marketing, in het verbeteren van het product, in IT etc.
Herkenbaar?
In mijn ervaring worstelen veel ondernemers met het blijven vasthouden van langdurige groei en waardecreatie. Er is niet voldoende structuur en ritme, de visie wijzigt nog wel eens, er zijn niet genoeg mensen om al het werk te doen, er is weinig liquiditeit en brandjes blussen slokt enorm veel tijd op van jezelf en het MT. Ondertussen vraagt Finance ook aanzienlijk meer van je tijd. De werkelijkheid is vaak een stuk minder mooi dan het lijkt…
Het begint vaak bij (externe) financiering
Om die volgende groeistap te maken kom je al snel tot de conclusie dat er extra kapitaal nodig is. De tijd dringt en je accountant kan je slechts gedeeltelijk helpen. Het zijn vaak tijdrovende trajecten die enorm onderschat worden. Welke vorm van financiering is trouwens het beste voor jouw organisatie? Oh ja, niet te vergeten: je wil uiteraard een deal met goede voorwaarden. Dus hoe nu verder?
Een fulltime CFO is veel te duur en daar is ook niet voldoende werk voor. Je besluit daarom een parttime CFO in te huren voor gemiddeld 1 dag per week.
Jouw parttime CFO zorgt dat je een echte expert naast je hebt staan die de verantwoordelijkheid op zich neemt om de basis te leggen voor een ambitieus groeiplan van je onderneming. Iemand die ruime ervaring heeft met het binnenhalen van groeigeld, iemand die weet hoe je dit proces moet voorbereiden en snapt hoe je de risico’s in het juiste perspectief kan plaatsen richting potentiële investeerders. Een echte vertrouweling die het groeigeld voor je gaat regelen en ook tegen de juiste voorwaarden.
Groeigeld ophalen
De CFO zal zorgen voor een gedegen voorbereiding van dit lastige proces en daarmee de kans op een succesvolle investering in je bedrijf dan ook enorm vergroten. Dit begint met opstellen van een zgn. Investor Memorandum (IM), onderbouwd met een gedetailleerd financieel plan voor de komende 5 jaar. Er wordt een dataroom ingericht met daarin alle belangrijke documenten die mogelijke investeerders zullen willen inzien voordat ze besluiten in te stappen. Dit hele voorbereidingsproces zal de nodige tijd in beslag nemen maar is absoluut noodzakelijk voor een succesvolle financieringsronde. Begin hiermee dus op tijd en voorkom dat je onder druk financiering moet gaan ophalen.
Potentiële investeerders zullen je uitdagen en ook meerdere financiële scenario’s willen inzien om zo tot een goede (risico) beoordeling te komen voordat ze besluiten te investeren in je scale-up. Een goede voorbereiding zal je ook zeker terugzien in betere voorwaarden met je nieuwe investeerders. Daarnaast spreekt je CFO de taal van de investeerder.
Een parttime CFO kan nog veel meer versnelling aanbrengen
Gezien de fase waar je als scale-up waarschijnlijk in zit (tot 50 fte) zal de focus van je CFO daarnaast vooral liggen op het gebied van werkkapitaal en KPI dashboarding. Ook zal de CFO gaan zorgen voor structuur en ritme waar zoveel behoefte aan is, zorgen voor een strakke en begrijpbare maandrapportage, hij/zij is je gesprekspartner op strategisch niveau en je vertrouweling.
1. Werkkapitaal & korte termijn liquiditeit
Op de korte termijn biedt het verbeteren van het werkkapitaal vaak ook enorme kansen om de liquiditeit snel te verbeteren en daarmee wat meer tijd te kopen voor het voorbereiden van een financieringsronde. Je CFO zal vaak redelijk snel een behoorlijke verbetering van het werkkapitaal kunnen realiseren, bijvoorbeeld door de betalingscondities met leveranciers aan te passen en daarnaast klanten deels vooruit te laten betalen. Over het algemeen worden de aanpassingen veel beter dan verwacht geaccepteerd door zowel leveranciers als ook door klanten.
2. Kritische KPI’s
Je CFO zal vervolgens aan de slag gaan met het bepalen en meten van kritische KPI’s. Omzet en marge zijn over het algemeen geen kritische KPI’s. Denk meer aan informatie over je orderboek, aantal offerteaanvragen van ideale klanten, X-selling, klanttevredenheid, aantal nieuwe klanten etc. Die getallen die jij als ondernemer nodig hebt om te weten hoe je bedrijf er echt voor staat en die je helpen in te schatten waar je naar toe gaat. KPI’s die je helpen om vooruit te kijken.
In veel gevallen merk ik dat niet de juiste kritische KPI’s zijn gedefinieerd en/of deze niet goed inzichtelijk zijn. En dit terwijl dit kritische stuurinformatie is voor je bedrijf. Een parttime CFO kan je adviseren over de juiste KPI’s en deze gestructureerd voor je meten door het opstellen van een overzichtelijk dashboard.
Dit geldt overigens ook als je aan het downscalen bent. Collega Hans Huiszoon en Ruben Monster van All Your BI hebben de top 10 KPI’s voor het downscalen van je organisatie in het Scaling Down KPI dashboard gezet.
3. Structuur & Ritme
Structuur, een vast overleg ritme en een duidelijke en vooral begrijpbare management rapportage is tevens een standaard onderdeel van het takenpakket van je CFO. En als vast lid van je MT heb je nu eindelijk een strategische gesprekspartner en zeker ook iemand de het team uitdaagt. Zo blijft iedereen scherp en haal je samen het maximale uit je onderneming.
De CFO als groeiversneller van de ambitieuze scale-up
Kortom een parttime CFO is DÉ groeiversneller van iedere ambitieuze scale-up. Een kritische en onmisbare functie binnen het MT die eindverantwoordelijkheid neemt voor jouw Finance. Flexibel, betaalbaar, maar vanzelfsprekend fulltime betrokken en altijd beschikbaar om even mee te sparren en voor dringende zaken.