“Plan for the worst: hope for the best.” Hoe CFO’s navigeren tijdens crisis.

Krap 3 maanden na de eerste Corona-geluiden uit China is de wereldwijde economie nagenoeg volledig tot stilstand gekomen. Ongekend.  

Als CFO’s werken wij in tijden van crisis en recessie dagelijks met scenario’s: worst case, base en best case scenario’s.  Hiermee beantwoorden we continu de vraag: “Wat is de financiële impact van de toekomst op de organisatie?”. Het helpt je enorm bij het maken van de juiste keuzes en zorgt ervoor dat je voorbereid en ‘in control’ bent. En dat vinden stakeholders heel prettig. In dit blog deelt Greyt CFO Marcel Klein zijn best practices van een model dat hij nu ook dagelijks gebruikt.  

3 macro-economische scenario’s die je helpen navigeren

In de afgelopen weken is de meest gehoorde vraag aan ons: “hoe lang denken jullie dat gaat het duren?” Wij hebben helaas geen glazen bol.  Wat je wel kan doen is je goed voorbereiden op de toekomst. Recessies zijn namelijk op te delen in modellen. We kijken dan naar 3 scenario’s: het “V” model, “U” model en het “L” model. 

Scenario's volgens V-U-L model - Greyt Nederland 2020
Copyright Greyt Nederland 2020
  • Allereerst het “V” model. Dit lijkt het meest optimistische scenario. Het model gaat uit van een dip van krimp, waarna een tijdelijk grote groei volgt. Na de inhaalslag gaat de groei verder zoals voor de recessie en je ziet dat het BBP (GDP) weer terug is op het oude niveau. De krimp is ingehaald om vervolgens weer verder te groeien als historisch voor de recessie. Een rimpeling die na een bepaalde periode weer wordt ingehaald 
  • Het “U” model gaat uit van diezelfde dip in een bepaalde periode en komt daarna weer uit bij de normale situatie. Dus eigenlijk groeit de economie of bedrijfstak na de moeilijke periode weer door, alleen komt deze groei niet meer op het verwachte (groei)niveau terug.  
  • Als laatste is er het “L” model. Hierin ontstaat ook een dip, maar na de dip blijft de groei achter en ontstaat er echt een recessie. De economie krimpt of stijgt veel minder hard dan gepland en de dip zorgt voor onrust.  

Historie is geen garantie voor de toekomst 

Maar historie is wel waardevol. Ieder van de 3 modellen zijn in het verleden wereldwijd of binnen landen/sectoren voorgekomen en zijn dus ook nu mogelijk. Begin maart van dit jaar verscheen een artikel van Philipp Carlsson-Szlezak en Martin Reeves (beiden van de Boston Consulting Group) in een artikel in de Harvard Business Review (HBR.org) (https://hbr.org/2020/03/what-coronavirus-could-mean-for-the-global-economy) waarin zij onderzoek doen naar de recessiemodellen van eerdere pandemieën en uitbraken. Zij doen een opvallende ontdekking: hun conclusie is dat elke virusuitbraak in het verleden uiteindelijk heeft geleid tot het “V” model.  Dus na de recessie een inhaalslag.    

Nu merken wij zeker op dat deze conclusie is gemaakt op wereld- en marktniveau en dat dit voor specifieke landen en sectoren heel anders kan zijn. Daarnaast biedt historie geen garantie op de toekomst en kan deze COVID-19 uitbraak op vele onderdelen anders zijn dan de eerdere pandemieën. Zoals bijvoorbeeld: 

Macro-economische factoren  

In deze steeds meer globaliserende wereld zijn we steeds meer met elkaar verbonden. Een pandemie kan daardoor sneller toeslaan en binnen een korte periode op wereldniveau voor paniek zorgen. Die globalisering zou door dit soort uitbraken juist wél weer kunnen leiden tot lokale waardeketens; een andere globalisering met minder afhankelijkheid van andere landen of werelddelen.  

Micro-economische factoren  

Doordat veel mensen op dit moment thuis zitten, kan er mogelijk een andere aanpak ontstaan. Wellicht is dit de echte doorbraak van thuiswerken, wordt er straks veel meer online lesgegeven en krijgt ook het online aankopen doen of online producten aanbieden een extra dimensie.  

Politieke factoren   

Daarnaast is het belangrijk hoe de politiek op een situatie als deze reageert. Welke leiders werken samen of maken eigen keuzes? En wat betekenen die keuzes voor de groei binnen landen en markten? Dit kan in deze wereld heel verschillend uitpakken.  

Hoe ga ik hiermee om als ondernemer, manager of directeur?  

(1) “Plan for the worst, hope for the best”. Werk tenminste 3 scenario’s uit. 

Wees voorbereid op alles. En zeker op het slechtste geval. Vanuit macro-economisch oogpunt zou het “V’ scenario misschien logisch zijn, maar hoe is dat binnen jouw branche? Er is niet één recept voor alles. Het is daarbij ook niet zeker of deze uitbraak zal leiden tot een “V” vorm. Aan de andere kant zijn de andere scenario’s ook niet zeker.

(2) Fact based: informatie van levensbelang 

We weten op dit moment nog niet welk scenario uiteindelijk zal doorzetten, dus moet je heel goed geïnformeerd zijn: blijf dicht bij je klanten en leveranciers en zie wat er in je markt gebeurt. Zorg dat je fact based blijft, je eigen data op orde hebt en er snel informatie uit kan halen. Tenslotte: informeer je stakeholders continu, open en transparant. Je bent goed voorbereid op de scenario’s en door je stakeholders proactief te informeren zijn zij ook niet verrast.  

(3) Wees wendbaar en reageer snel 

Vertaal informatie naar business impact en reageer met heldere besluiten. Maar als het dan lang duurt voordat jouw schip ook van koers verandert, dan ben je alsnog te laat. Iedereen aan boord moet nu in de hoogste paraatheid zijn, bereikbaar zijn en in staat zijn om tot actie over te gaan. Richt je daarop in.  

(4) Kijk voorbij de crisis. 

In crisistijd wordt alles vloeibaar, er kunnen nieuwe dingen die eerder niet konden. Niet voor niets is er een oud economisch motto “never waste a good crisis”. Juist vanwege de vernieuwing die een crisis met zich meebrengt, hoe pijnlijk dat nu misschien ook is. Dus: blijf tijd maken om de impact van nieuwe waarheid na de crisis in te schatten en in je voordeel te slechten.  

Met deze modellen kun je vooruitkijken en inschatten wat deze crisis nu en straks voor jouw bedrijf, de markt, het land en de wereld gaat betekenen. Uiteraard kan een Greyt CFO je hierbij helpen. Wij denken mee, dagen je uit en zorgen er samen met jou voor dat je in deze snel veranderende crisis goed voorbereid bent op de toekomst. Welk scenario het uiteindelijk ook mag worden.