De 10 signalen dat het tijd is om een CFO in je scale-up te brengen

Auteur: Martijn Wassink

Sinds de oprichting van Greyt in 2012 hebben we honderden ondernemers geholpen met groeien door C-level Finance ervaring (lees: een CFO) toe te voegen aan hun leiderschapsteam. In diezelfde tijd is de scale-up cultuur enorm volwassen geworden: we nemen groei heel erg serieus en er is een enorme verbreding van interesse in ondernemerschap. Hele positieve ontwikkelingen. 

Finance lijkt alleen achter te lopen op deze ontwikkelingen. Het is minder sexy en niet zo breed en zo vaak besproken als andere groei gerelateerde onderwerpen. In 90% van de gevallen dat wij worden gevraagd om de CFO rol in te vullen, is dat na een incident. Pas dan is het de directie helder dat het eigenlijk al te laat was: de CFO had er veel eerder moeten zijn. 

Incidenten en vervelende escalaties zijn te voorkomen als een CFO op het juiste moment aanhaakt. Vooraf aan dat ‘juiste moment’ zitten signalen dat het zover is. Op basis van al mijn ervaringen in de afgelopen 15 jaar, zijn dit de tien belangrijkste. 

Check the signs! 10 signalen dat het tijd is voor een CFO in jouw scale-up

1. Geen dashboard met management informatie 

Wie wil groeien moet continu vooruit kunnen kijken en anticiperen op trends en ontwikkelingen. Belangrijk is dat je dit goed hebt ingericht. Een CFO zorgt enerzijds voor de juiste management informatie in dashboards, anderzijds coördineert hij een Plan-Do-Check-Act proces: de planning & control cyclus. Met management informatie bedoelen we overigens niet je Winst en Verliesrekening van de afgelopen maanden. Dit is echt te summier. Heb je overigens wel goede management informatie maar komt die telkens pas heel laat? Net zo goed een duidelijk signaal dat het tijd is voor een CFO. 

2. Er zijn investeerders aan boord 

Je hebt een CFO nodig om je leiderschapsteam te vormen. Investeerders investeren niet alleen in de business case, maar juist ook in het leiderschapsteam dat de klus van opschalen moet kunnen klaren. En investeerders snappen als geen ander dat jouw kracht als founder niet op Finance ligt en dat je met een goede CFO naast je veel sneller groeit. 

Investeerders zijn belangrijke stakeholders. Zij hebben iemand in jouw organisatie nodig die hen snapt, die precies weet wat ze nodig hebben aan reporting en die hun taal spreekt.  

3. Fundraising / (her)financieren aanvragen 

Als je overweegt om funding of financiering aan te trekken dan is het verstandig om een CFO aan te haken:  

Een goede CFO met ervaring in jouw branche of bedrijfsmodel kan snel laten zien of je überhaupt wel een financiering nodig hebt. In veel gevallen kan de CFO veel liquiditeit vrijmaken door slimme aanpassingen in je bedrijfsmodel, en/of -proces. 

Als je de keuze maakt om extern te financieren, dan zorgt jouw CFO voor de juiste financieringsstructuur, niet alleen voor de onderneming maar ook voor jou als aandeelhouder. 

4. Finance is reactief i.p.v. proactief 

Moet je altijd eerst vragen voordat je een belangrijke analyse of rapportage ontvangt? Dan is jouw Finance meer bezig met het registreren van het verleden en achteruit kijken dan met groeien en vooruit kijken. Juist vooruit kijken is kritisch. Van een CFO in je MT mag je pro-activiteit verwachten en een vooruitziende blik. Oftewel, je krijgt op het juiste moment de juiste cijfers en rapportages en je toekomst is voorspelbaar gemaakt, waardoor je vooruit kan gaan plannen. 

5. Finance zit niet in het MT 

Cash, en dus ook Finance is de zuurstof van groei. Alles wat er in je organisatie gebeurt heeft een financieel en administratief effect. Heb je Finance nog niet in je MT dan heb je waarschijnlijk niet de juiste financial die in het MT ook echt waarde toevoegt. Een CFO voegt strategische waarde toe en is onmisbaar in het MT. 

6. Budget en/of scenario’s zijn niet reëel  

Als je wil vooruitkijken dan moet je vooruit gaan plannen. Spot-on scenario’s en goede begrotingen zijn de basis van vooruit kijken. Jouw ideale CFO heeft ruime branche en/of bedrijfsmodel ervaring waarmee hij/zij snel scenario’s kan opzetten en jou kan uitdagen.  

7. Verrassingen in liquiditeit / Cash verrassingen 

Groeien kost veel liquiditeit. Dat wil alleen nog niet zeggen dat je voor verrassingen mag komen staan als je je betalingen wil gaan doen. Een CFO kan met slimme aanpassingen in je operationele proces echt heel veel liquiditeit vrijmaken. Gratis groeigeld! Daarnaast zorgt een CFO voor voorspelbaarheid van liquiditeit; start tijdig het proces om meer liquiditeit op te halen; en neemt jouw zorgen over cash weg. 

8. Het jaarrekeningproces is moeizaam 

Als je organisatie complexer wordt, dan wordt de jaarrekening inhoudelijk ook complexer. Maar het proces en de snelheid waarmee cijfers worden opgesteld mag niet complexer worden!  Je boekhouding moet continu compleet en correct zijn, in de eerste plaats voor je managementrapportages. Dan moet je dus ook echt zelf in staat zijn om (lastige) accounting keuzes gedurende het jaar te maken en daarvoor wil je niet afhankelijk zijn van je accountant. Heb je dus een moeizaam jaarrekeningproces? Dan heb je waarschijnlijk onvoldoende Finance ervaring aan boord.   

9. Controleplicht van de jaarrekening 

Groei je structureel (2 jaar achter elkaar) boven 2 van de volgende criteria, dan ben je verplicht om jouw jaarrekening goed te laten keuren door een registeraccountant: 

• 50 medewerkers,  
• 12 miljoen euro omzet; en  
• 6 miljoen balanstotaal  

Deze controleplicht brengt flinke veranderingen met zich mee: zo wordt het jaarrekeningproces flink verzwaard, moet het administratieve proces nog scherper worden ingericht en stijgen de kosten van de accountant flink. Een CFO leidt dit in goede banen, vanaf de selectie van de juiste controlerend accountant (voor de juiste prijs!) tot en met de oplevering van de goedgekeurde jaarrekening. 

Collega Ed van Viegen heeft een mooi blog geschreven over hoe je je voorbereidt op de eerste wettelijke accountantscontrole.

10. Meerdere founders 

Ruzie of onenigheid tussen oprichters komt heel veel voor. Heb je meerdere founders of werken er meerdere DGA’s in je onderneming, dan brengt dat per definitie spanningen met zich mee. Immers iedereen moet voortdurend hetzelfde idee van de toekomst blijven houden en daarover weloverwogen beslissingen nemen.  

Een CFO in het team zorgt voor balans: hij/zij is de onafhankelijke derde, heeft geen persoonlijk aandeelhoudersbelang en houdt daarmee ieders ogen op het ondernemingsbelang. Wrijving zorgt voor glans dus ga een scherpe discussie zeker niet uit de weg.  

Whitepaper Scaling-up Finance

Heeft jouw onderneming behoefte aan een CFO? Wil je weten wat er moet gebeuren, in welke groeifase en wat de waarde van een (parttime) CFO is? Download onze whitepaper “Scaling-up Finance.

Finance Improvement Test

Beantwoorden 20 stellingen en breng zelf jouw Finance verbeterpotentieel in kaart. Duur 10-12 minuten. Ontwikkeld door onze eigen CFO’s vanuit ruim 500 eigen klantcases.